31.10

61. Փղերի մի մեծ խումբ հարձակվել էր Սուդանի Գենեա քաղաքի վրա և ամայացնում էր քաղաքի շրջակայքը։ Ո՛չ աղմուկ առաջացնող հատուկ հարմարանքներից,ո՛չ էլ հրաձգությունից փղերը չէին վախենում․նրանք համարձակվում էին անգամ քաղաքի մտնել։ Նահանջեցին միյան այն ժամանակ,երբ սպանվեց առաջնորդը՝ մի մեծ արու փիղ, որը ղեկավարում էր հարձակումը։

62.Անմեղ-մեղավոր,մեկը,ով իրականում անմեղ է,բայց համարվում է մեղավոր։

63. առավոտ-երեկո,լուսաբաց-մայրամուտ,արև-լուսին,լույս-մութ։

64. տաք-սառը,ցուրտ-շոգ։

65. Փոքրիկին դուր չի գալիս կաթի սերը։

Սերը կփրկի աշխարհը։

Տղան շատ նման է իր հորը։

Կատուն ընկել էր հորը։

66. Նույն կամ նման գրություն կամ հնչողություն ունեցող,բայց իմաստով տարբեր բառերը կոչվում են համանուններ։

67.Ծաղիկների հոտը շատ անուշ էին։

Հովիվը հոտը քշեց սարերը։

-Արի՛, գնանք այգի,-ասաց մայրիկը։

Մեր զինվորները արի են։

68.

Տրված բառերը կոչվում են համանուններ,քանի որ ունեն նույն գրությունը և հնչողությունը,բայց իմաստով տարբեր են։

69.

Որ խոսքը կարճ կապեր,ավելորդ բաներ չէր ասի։

Պարանը երկար չէր,աշտարակի ծայրին չհասավ։

Գլուխը խոնարհ էր ու սիրտը կոտրված։

Դույլը ջրհորը իջեցներ թե չէ,թզուկը հայտնվելու էր։

Դռան ժանգոտ կողպեքի վրա ինչ-որ թուղթ դրեց ու գնաց։

Եթե պատուհանը ծածկի,ցուրտ չի լինի։

70.

1. ինչե՞ր
2. ի՞նչ
3. ինչե՞ր
4. ի՞նչը
5. ի՞նչ
6. ինչե՞ր
7. ի՞նչ աներ
8. ո՞վ
9. ովքե՞ր
10. ի՞նչ
11. ինչե՞ր
12. ի՞նչ աներ

Պարապմունք 27

1․ Հետևյալ թվերը գրի՛ր  կարգային գումարելիների գումարի տեսքով․

67484=60000+7000+400+80+4

35841=30000+5000+800+40+1

628841=600000+20000+8000+800+40+1

2․ Կատարի՛ր գումարումը և ստուգի՛ր հանումով

7124+1321=8445

			7	1	2	4			Ստուգում՝			8	4	4	5
+			1	3	2	1					—	1	3	2	1
			8	4	4	5						7	1	2	4

3․ Կատարի՛ր բազմապատկում և ստուգի՛ր բաժանումով:

112 x 6=672

		1	1	2					Ստուգում՝
x				6						—	6	7	2	6
											6			1	1	2
		6	7	2						—		7
												6
										—		1	2
												1	2
													0

4. Կատարի՛ր մնացորդով բաժանումը, ապա ստուգիր ճիշտ ես կատարել այն։

69:7=9(6մն)

	—	6	9	7						Ստուգում՝
		6	3	9						7×9+6=69
			6

5․ Ի՞նչ թիվ պետք է գումարել 101-ին, որպեսզի արդյունքը հավասար լինի 258-ի և 49-ի գումարին։

258+49=307

307-101=206

6․Երկու արտերից ցորեն հավաքեցին․ առաջին արտից՝ 3200կգ, երկրորդից՝ 8800կգ։ Ապա ամբողջ բերքը տարան սայլերով։ Քանի՞ սայլ պահանջվեց, եթե նրանցից յուրաքանչյուրում տեղավորվում էր 400կգ ցորեն։

3200+8800=12000

12000:400=30

Լրացուցիչ

7․ Բազմահարկ շենքում կա 64 բնակարան, իսկ նրա հարևանությամբ գտնվող չորս միանման շենքերում՝ 144 բնակարան։ Բազմահարկ շենքում որքանո՞վ ավելի բնակարան կա, քան հարևան շենքերից յուրաքանչյուրում։

144:4=36

64-36=28

8․ Երկու ցանկապատ ներկելու համար անհրաժեշտ եղավ 25 աման ներկ՝ յուրաքանչյուրում 3կգ։ Առաջին ցանկապատը ներկելու համար օգտագործվեց 24կգ ներկ։ Քանի՞ կիլոգրամ ներկ օգտագործվեց երկրորդ ցանկապատը ներկելու համար։

25×3=75

75-24=51

The greedy hippo

Տեղադրիր բայերը համապաստասխան տեղերում (ran, jumped, pulled, made, learnt, was, ate, swallowed)

1. The greedy hippo was a selfish animal.
2. He ate the cat’s food, the dog’s food and the cow’s food too.
3. One morning he jumped into the lake.
4. The cat, the dog and the cow pulled him out.
5. Hippo ran past them and ate everything on their table.
6. The animals got very angry and they made him a pie from fish and soap.
7. Hippo swallowed the pie. Oh, no! He had a tummy ache.
8. He learnt his lesson and left the town. Bye, greedy Hippo.

Տեքստի ընդգծված նախադասությունները դարձրեք հարցական և ժխտական, այնուհետ գրեք ներկա ժամանակաձևով։

There was a greedy hippo.

Was there a greedy hippo?

There wasn’t a greedy hippo.

There is a greedy hippo.

 He ate everything in sight.

Did he eat everything in sight?

He didn’t eat everything in sight.

 He eats everything in sight.

The hippo began to shout.

Did the hippo begin to shout?

The hippo didn’t begin to shout.

The hippo begins to shout.

They made a pie from fish and soap.

Did they make a pie from fish and soap?

They didn’t make a pie from fish and soap.

They make a pie from fish and soap.

Hippo swallowed the special pie.

Did hippo swallow the special pie?

Hippo didn’t swallow the special pie.

Hippo swallows the special pie.

Hippo learnt his lesson and left the town.

Did hippo learn his lesson and leave the town?

Hippo didn’t learn his lesson and leave the town.

Hippo learns his lesson and leaves the town.

Անծանոթ բառերից ընտրիր 5  բառ և կազմիր նախադասություններ։

His friends want to play a trick on him.

She writes a song especially for her mother.

The whale swallows little fishes.

There are many ducks in the lake.

Never be selfish and greedy.

16.10

41.

Նախորդ վարժություններում գործածված գլուխ,ծաղիկ բառերն նման են նրանով,որ երկուսն էլ տարբեր իմաստներով են գործածվել։

<<Բազմիմաստ>>է կոչվում այն բառը,որը ունի տարբեր իմաստներ։

42.

Մայրիկը,շատ համեղ հաց է թխել։

Տղան ամբողջ օրն աշխատում էր՝ օրվա հացը վաստակելու համար։

-Զգույշ ծաղկամանը չկոտրես, թե չէ հացդ ցամաք կուտես։

-Դեռ շատ հաց ու պանիր պետք է ուտես,որ այդ գործից գլուխ հանես։

43.

-Աղբյուրից սառը ջուր է գալիս։

— Թղթերը այրվեցին և նրա ամբողջ տանջանքը ջուրը ընկավ։

-Աշակերտը բերանը ջուրը առած կանգնել էր գրատախտակի մոտ։

44.

Ծաղիկների հոտը ինձ մի հին երգ է հիշեցնում։

Արևելցի կինն ինչո՞ւ է ծածկում դեմքը։

Զորքը շրջապատել էր բերդն ու սպասում էր հրամանի։

Թագավորը հավաքել էր բոլոր հպատակներին,որ առաջինը ինքն ավետիսն(բարի լուրը)ասի։

Տհաճ պատմության մեջ ընկանք։

Ընտրեցի ընդգծված բառերի հոմանիշները։

45.

Մեր թվականությունից հազարավոր տարիներ առաջ սկսվեց

մեծ գյուտերի փուլը։ Մարդիկ հայտնագործեցին,թե ինչպե՛ս պետք է պահել կրակը, ինչպե՛ս կենդանիներին ընտելացնել, քարից ու ոսկորներից տարբեր գործիքներ սարքել, և վերջապես սկսեցին զբաղբել հողագործությամբ։

46.

Ամեն մի բառաշարքի բառերը իմաստով նույնն են,բայց ձևով՝ տարբեր,այդ բառերը կարելի է անվանել հոմանիշներ։

47.
Ջարդել հավաքել հասկանալ պահել

փշրել ամբարել պարզել ծածկել

կոտրել ժողովել գլխի ընկնել քողարկել

կտոր-կտոր անել գումարել կռահել թաքցնել

կոտրատել կուտակել պատսպարել

48.

Երկիր,պետություն,թագավորություն,կայսրություն,տերություն։

մազ,հյուսք,ծամ,վարս,հեր։

դեպք,եղելություն,պատահար,իրադարձություն,միջադեպ։

արշալույս,ծեգ,այգաբաց,լուսաբաց։

49.

Հիմալայաներում ձյունոտ անտառով անցնելիս,գիտական արշավախմբի անդամները նկատել են մորթիներով ծածկված երկու կնոջ։ Գիտնականները հետապնդել են նրանց և հայտնաբերել են նրանց կացարանը, որ քարանձավ է եղել։ Պարզվում է, որ 20-րդ դարում դեռ ապրում են քարանձավային մարդիկ։Նրանք չեն կարողանում օգտվել կրակից, իսկ որպես հագուստ գործածում են վայրի կենդանիների մորթիները։ Կերակրվում են հում սննդով, որը ․կացարանի շրջակայքում առատ է։ Քաղաքակիրթ մարդկանց հետ առաջին հանդիպումն ուղեկցվել է սարսափով ու ծայրաստինճան զարմանքով։

50.

Սուրբ Գրքում գրված է,որ մադիկ Բաբելոնում ուզում են այնքան բարձր աշտարակ շինեն,որ գլուխը երկինք հասնի։ Աստված բարկանում է մարդկանց վրա ու խառնում նրանց լեզուները։ Մարդիկ էլ իրար չեն հասկանում,խառնաշփոթություն է առաջաանում,և ազգերը ցրվում են աշխարհով մեկ։ Ուստի <<բաբելոնյան աշտարակաշինություն>> արտահայտությունն գործածվում է, երբ ուզում են բնութագրել խառնաշփոթութնուն․աղմուկ,անկարգություն։

11.10

31

Ա․Արքայական-ար-քա-յա-կան

Մեծանալ-մե-ծա-նալ

Կենտրոնական-կեն-տրո-նա-կան

Վերջնական-վերջ-նա-կան

Ճերմակաթև-ճեր-մա-կա-թև

Բ․

Հևասպառ-հե-վա-սպառ

Կեղևապատ-կե-ղե-վա-պատ

Տերևաթափ-տե-րե-վա-թափ

Կարևորել-կա-րե-վո-րել

Թևատարած-թե-վա-տա-րած

Գ․

Անկրկնելի-ան-կըր-կը-նե-լի

Անդնդախոր-ան-դըն-դա-խոր

Մտածել-մը-տա-ծել

Մրցանակ-մըր-ցա-նակ

Գտնել-գըտ-նել

Արկղ-ար-կըղ

32.

Բաժինն անվանվել է <<Հնչյունաբանություն>>,որովհետև ուսումնասիրում է հնչյուններն ու վանկերը։

33.

Ա)Վարագույր

Բ)Մոծակ

Գ)Վառսավիր

Դ)Զանգ

34.

Գիրքը կարդում են,գիտելիք ձեռք բերելու համար։

Դիմակը դեմքը ծածկելու համար է։

Դերասանը բեմում դեր կատարողն է։

Ընկույզը ընդեղեն է։

Ժպիտը ուրախության արտահայտումն է։

Երեխան փոքր աղջիկը կամ տղան է,ում խնամում են ծնողները։

35.

Հեռախոսը հեռավորության վրա կապ հաստատելու միջոց է։

Դպրոցականը դպրոց գնացող երեխան է։

Ձայնագրիչը սարք է,որով ձայնագրում են մարդկանց խոսքերը։

Ականջը օրգան է,որով լսում են։

Աղմուկը բարձր ձայներն են։

36.

Ա խմբի հնչյունների խումբը արտահայտում են իմաստ, կազմում են բառեր։

37.

Բարդի,հեղուկ,թանձր,կանչել

38․Այն հնչյունախումբը,որն արտահայտում է իմաստ,կոչվում է բառ։

39.

Արջը գլուխը բարձրացրեց։

Այս մարդը խելք չունի։

Գրքի առաջին մասը շատ հետաքրքիր էր։

-Իսկ ո՞վ էր ձեր ղեկավարը,-որոտաց զորավարը դիմելով գլխիկոր զինվորներին։

Ինչ-որ մեկը թերթ է մոռացել պահարանի վրա։

Գերանի ծայրից բռնի՛ր։

40.

Ծաղիկը բացվեց ու ձգվեց դեպի արևը։

Հարսանիքի բոլոր կենացները զույգին էին ուղված։

Մեր ծնողներն ասում են, թե մենք ենք կյանքի իմաստը։

Շատ լավ գործ եք սկսել․սա դեռ սկիզբն է։

Իր երկիրը հասնելուց հետո էլ իշխանը չէր մոռանում այն ամրոցի գեղեցիկ տիրուհուն։

17.10,-19.10.

Самостоятельная работа

Выполните задание:
1.Спишите, вставляя пропущенные окончания имён прилагательных. Выделите их.

В сплошном осенни тумане, ранна зимним утром, в зимним утренним уборе, в тонком кру­жеве, на светлом фоне, в хвойном лесу, над левым берегом, о смелом человеке, об отважном поступке, о смешном слу­чае, над дальним лугом, чистым звёздным небом, морозним воскресним днём, с симпатичным зверьком, бодрым шагом.

2.Спишите, вставляя слова в скобках в нужной форме.

От летнего, горячего солнца туристы укрылись под могучим деревом.
Ранней весне старик снова поселился в своей избушке.

3.Составьте предложения из данных слов. Озаглавьте текст. 
Осень уже пришла в лес и на поле.
Яркие листья раскрасила она в цвета.
Сердитые ветры потом подули.
Они срывали красивые листья и швыряли их на землю.
Скоро земля покрылась разноцветными листьями.

09-13

Կազմեք օրագիր գրելով յուրաքանչյուր օրը ի՞նչ եք անում կամ ի՞նչ եք անելու՝

Օրինակ՝ On Monday I will go the swimming pool. կամ I have an English lesson on Friday.

On Monday I will go to the school.

I have a pianino lesson on Tuesday.

On Wednesday I go to the park.

On Thursday I visit my grandma.

On Friday I will go to the birthday party.

On Saturday I make a video on my channel.

On Sunday I do my homework.

ex.16

In summer I lived in the country.But on September I came back to Moscow. I went to school on the 1st of September. It was Saturday. I didn’t go to school on Sunday, but on Monday I was in the classroom at 8.03 in the morning.

1.      Does   Peter live with his father?
2.      Do  you learn Spanish?
3.      Do  Andrew and Martin ride their bikes to school?
4.      Do   they play in the garden?
5.      Does   Sandy’s hamster live in a cage?
6.      Do   the cats sit on the wall?
7.      Do     we work in front of the computer?
8.      Do   you play the drums?
9.     Does   Steve wear pullovers?
10.     Do    I clean the bathroom?

10.10-12.10

Закончи предложения:
• Дождь идет, а дожди идут
• Лист падает, а листья падают
• Цветок вянет, а цветы вянут
• Ветер дует, а ветра дуют
• Птица улетает, а птицы улетают

Ответить на вопросы:
• День, когда идет дождь – какой? — дождливый
• День, когда дует ветер –ветреный
• Дождик который идет осенью –осенний
• Погода, когда часто идут дожди –дождливая погода
• Погода, когда светит солнце –солнечная погода
• Погода, когда дует ветер –ветреная погода

Прочитать текст. Ответить на вопросы.

ЛЕТОМ ЛЕС БЫЛ ЗЕЛЕНЫЙ. ТЕПЕРЬ БЕРЕЗКИ И КЛЕНЫ ЖЕЛТЫЕ. ОСИНКИ – КРАСНЫЕ. НАЛЕТИТ ВЕТЕР – ЗАКРУЖАТЬСЯ В ВОЗДУХЕ ОСЕННИЕ ЛИСТОЧКИ, СЛОВНО БАБОЧКИ. ПОТОМ ТИХО – ТИХО НА ЗЕМЛЮ ОПУСТЯТСЯ. ТРАВЫ И ЦВЕТЫ ВЯНУТ. СЕМЕНА ИХ НА ЗЕМЛЮ ОСЫПАЮТСЯ. НА СЛЕДУЮЩИЙ ГОД ИЗ СЕМЯН ВЫРАСТУТ НОВЫЕ РАСТЕНИЯ.
• О каком времени года говориться в рассказе?

В рассказе говорится об осени.
• Какого цвета был лес летом?

Лес был зеленым летом.
• Какого цвета стали березки и клены осенью, какие осины?

Березки и клены стали желтыми осенью. Осины стали красными.
• Как кружатся листья в воздухе

Как бабочки

9. Какое слово не подходит? Почему?
• Желтый, желтеть, жесткий, желтизна.

Слово “жесткий” не подходит, так как оно не связано с описанием цвета или процесса изменения цвета. Остальные слова “желтый”, “желтеть” и “желтизна” связаны с описанием желтого цвета или процесса его изменения.

10.

Անտառում։ Համո Սահյան

Մայրենի

Հարցեր և առաջադրանքներ

• Անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

ծվեն- պատառ, կտոր, մաս,

Եղյամ-աստղանման սառցային բյուրեղների ձևով գետնի բույսերի առարկաների վրա նստող մթնոլորտային տեղու

• Բացատրի՛ր տրված փոխաբերությունները/ոչ ուղղակի իմաստով գործածված արտահայտությունները/:

ա)Անտառում ամպի ծվեններ կային:

Երկինքը ամպամած էր։

բ)Շշուկներ կային անտառում այնքա՜ն:

Քամուց ծառերը խշխշում էին։

գ)Օրոր էր ասում աշունն անտառին:

Աշնանը ծառերի տերևները թափվում են և պատրաստվում են ձմռանը։

դ) Եղյամն էր սունկի գլուխն արծաթում:

Սունկի վրա այնքան շատ ցող է դնում, կարծես թէ արծաթով պատված լինի ։

• Բանաստեղծության ո՞ր պատկերն է քեզ շատ դուր գալիս: Պատասխանդ հիմնավորի՛ր:

Ինձ դուր եկավ անտառը նկարագրող,անտառի ձայները,արձագանքները,աշնան օրօրը  նկարագրող պատկերը,որովհետև դրանում հանգստություն կար։

Բնական թվերի հանման հաշվեկանոնը

Դասարանական առաջադրանքներ

1․Կատարե՛ք հանում

Օրինակ ՝ 684-121=563

			—	6	8	4
				1	2	1
				5	6	3

13985-6667=7318

				1	3	9	8	5
			—		6	6	6	7
					7	3	1	8

38992-847=38145

				3	8	9	9	2
			—			8	4	7
				3	8	1	4	5

4025-2983=1042

				4	0	2	5
			—	2	9	8	3
				1	0	4	2

25344-7608=18736

				2	5	3	4	4
			—		7	6	0	8
				1	8	7	3	6

2․ Աստղանիշները փոխարինեք թվանշաններով այնպես, որ ստացված գրառումները ճիշտ լինեն:

—	1	6	9	5
		8	3	2
		8	6	3

—	1	3	2	6
		8	7	8
		4	2	8

3․ Եթ թիվը բազմապատկենք 16-ով և ստացված արդյունքին գումարենք 80, ապա կստանանք 400։ Գտե՛ք այդ թիվը։                                                                                                      400-80=320                                                                                                             320:16=20                                                                                                                                                                                 

4․  Գրքում կա 1036 էջ, որից ընթերցողը կարդացել է 257 էջ։ Մնացած էջերի քանակը որքաո՞վ է մեծ կարդացած էջերի քանակից։               1036-257=779                                                                                                    779:257=3(8մն)

5.  Էլենը, Լևոնը, Նարեկը, Հովիկն ապրում են հինգհարկանի շենքում: Էլենն ապրում է Լևոնից բարձր հարկում, բայց Նարեկից ցածր հարկում, իսկ Հովիկն ապրում է Լևոնից ցածր հարկում: Ո՞ր հարկում է ապրում Էլենը, եթե Հովիկն ապրում է երկրորդ հարկում: 4-րդ հարկում

6. Զամբյուղում խնձորների քանակը 10-ից քիչ էր: Երբ Գուրգենը կերավ խնձորներից մեկը, Անին մնացած խնձորներն առանց կտրատելու, հավասարապես դասավորեց երկու ափսեներում: Հետո եկավ Գայանեն և խնձորներն առանց կտրատելու, հավասարապես վերադասավորեց երեք ափսեներում: Սկզբում քանի՞ խնձոր կար զամբյուղում: 7 խնձոր

7. Արեգը  լուծեց 2 խնդիր, Հայկը՝ 3, իսկ Լիլին՝ 5 խնդիր: Յուրաքանչյուր լուծած խնդրի համար տրվում են  նույն քանակի միավորներ: Սովորողները միասին հավաքեցին 20 միավոր: Քանի՞ միավոր հավաքեց նրանցից յուրաքանչյուրը:                          2+3+5=10                                                                                 20:10=2                                                                                                        2×2=4                                                                                                                 3×2=6                                                                                                                        5×2=10      

8. Շախմատային մրցաշարին մասնակցեց 7 սովորող։ Յուրաքանչյուր մասնակից մյուս մասնակիցների հետ խաղաց մեկական պարտիա։ Ընդամենը քանի՞ պարտիա անցկացվեց մրցաշարի ընթացքում:                                              21

Տնային առաջադրանքներ

538-271=267

					5	3	8
			—		2	7	1
					2	6	7

1208-109=1099

				1	2	0	8
			—		1	0	9
				1	0	9	9

894-675=219

					8	9	4
			—		6	7	5
					2	1	9

4285-364=3921

				4	2	8	5
			—		3	6	4
				3	9	2	1

2․ Աստղանիշները փոխարինեք թվանշաններով այնպես, որ ստացված գրառումները ճիշտ լինեն:

—	6	3	0	7
		6	2	1
	5	6	8	6

—	9	9	0	8
		6	2	1
	9	2	8	7

3. Կատարելով  թվաբանական գործողությունները՝ գրի՛ր յուրաքանչյուր դեղին վանդակում քանի՞ շրջան է պակասում։

3

3 4. Ութ ընկերներ ձվակռիվ էին խաղում: Ընկերներից յուրաքանչյուրը մյուսների հետ մեկական անգամ ձու կռվացրեց: Կռվի արդյունքում ձվերից մեկը կոտրվում էր, մյուսը՝ ոչ: Քանի՞ ձու կոտրվեց այդ խաղի ժամանակ: 7